ELDER E-Bülten

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, doğal gaz ve petrol aramalarına ilişkin "Başka keşiflere, özellikle Karadeniz'de yeni keşiflere ihtiyacımız var. Bu anlamda Rize açıklarında, hepinizin malumu basından da takip ediyorsunuz, bir arama programımız içerisinde var. Belki petrol emareli olduğunu düşündüğümüz bir sondajımızı yapmayı en kısa zamanda hedefliyoruz" dedi.
Bakan Bayraktar, çeşitli programlar için geldiği Rize'de Valiliği ziyaret etti. Vali İhsan Selim Baydaş'ın karşıladığı Bayraktar, Rize'deki yatırımlar hakkında bilgi aldı. Rize Ticaret Borsası'ndaki "Enerji Koordinasyon Toplantısı"na katılan Bayraktar, 2024 yılında elektriksiz. Enerjisiz bir anın düşünülemeyeceğini söyledi. Bayraktar, elektrikli araçların hayatta yer kaplamaya başladığını, Togg'un da bu anlamda önemli yere sahip olduğunu ifade ederek, artık her alanda kaliteli, kesintisiz enerjinin ulaştırılması gerektiğini vurguladı. Türkiye'nin enerji ihtiyacının arttığını kaydeden Bayraktar, Türkiye'nin 2002 yılından 2024'e elektrik ve doğal gaz ihtiyacının 3 kat büyüdüğünü, artan talebin karşılanması gerektiğini belirtti.
Bayraktar, Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılık sorunu olduğunu, doğal gazda Karadeniz Sakarya Gaz Sahası'nın açılmasıyla dışa bağımlılığının azaldığına işaret etti. Bakan Alparslan Bayraktar, şunları söyledi:
"Biz 2022 yılında enerji ithalatına 96,5 milyar dolar ödedik. Neredeyse 100 milyar dolar ödedik. 2023 yılında 70 milyar dolara düşürdük. Bazı yıllarda düşüp artıyor ama hemen her yıl bu paraya yakın ithalata gidiyor. Bir taraftan artan talebe karşı çalışmaları yapıyoruz, bir taraftan da enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için çalışıyoruz. AK Parti iktidarlarının tamamında bu iki konu önceliğimiz olmuştur."
Türkiye Yüzyılı'nda enerjide dışa bağımlılığı azaltmayı hedeflediklerini, Türkiye'nin yenilenebilir enerjide potansiyelinin yüksek olduğunu vurgulayan Bayraktar, şöyle devam etti:
"Rize'de de 350 MW’lik yenilenebilir enerji santrali kurulmuş durumda ama bütün Türkiye genelinde son 20 yılda yapılan yatırımlarda rüzgarda ve güneşte dünyada 11. sıraya geldik. Avrupa'da yenilenebilir enerji kurulu gücünde 5. sıradayız. Önümüzde gidecek daha çok yol var. Bizim mutlaka rüzgar, güneş, jeotermalimizi maksimum düzeyde enerjimize kazandırmamız lazım. Elbette bu anlamda gereken yatırımlar var. Elbette ki bunları yaparken çevreye saygılı, çevresel etkileri iyi hesaplanmış projeleri hayata geçirmemiz gerekiyor ama yenilenebilir enerji bizim için olmazsa olmaz alanlardan bir tanesi."
Bayraktar, Türkiye'nin 27 bin MW güneş ve rüzgar enerjisi kurduğunu ifade ederek, "Bunun yanına her yıl 5'er bin MW’den 2035 yılına 60 bin MW kurulu gücü koymak istiyoruz. İnşallah önümüzdeki 5 yıl içerisinde deniz üstündeki rüzgarı memleketimize kazandırarak bir ilki yapmak istiyoruz" diye konuştu.
Türkiye'nin 70 yıllık rüyası nükleer enerjiden elektrik olduğuna dikkati çeken Bayraktar, "Bugün dünyanın en büyük nükleer enerji santralinin şantiyesinden Akkuyu'dan bahsediyorum. 33 bin kişi gece gündüz çalışmalarına devam ediyor. İnşallah ilk reaktörden elektik ile 70 yıllık rüyayı gerçeğe dönüştüreceğiz. Önümüzdeki aylarda elektriği ilk reaktörden üretmeye başlayacağız. 4 reaktörden 2028 yılına kadar, 4 yıl içerisinde Türkiye'nin elektrik ihtiyacının yüzde 10'u nükleer enerjiden gelecek ve Sinop, Trakya projeleri ile de Türkiye bu anlamda çok önemli bir üst lige çıkmış olacak" ifadelerini kullandı.
Bayraktar, Türkiye'nin milli enerji ve maden politikası ile dışa bağımlılıkla mücadele kapsamında çalışmalar yürütüldüğünü, denizlerde çok yoğun arama dönemine girildiğini anlattı. Türkiye'nin 2,5 milyon haneye yetecek doğal gazı Sakarya Gaz Sahası'ndan ürettiğini belirten Bayraktar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Daha gidecek çok yol var. Şu anda 20 milyon hane halkına doğal gazı götürüyoruz. Daha çok gitmesi gereken mahallelerimiz, hala gitmeyen ilçelerimiz var, Çamlıhemşin var. Daha çok hane doğal gaza kavuşacak. Dolayısıyla onların ihtiyacını kendi gazımız ile karşılamak için bu üretim rakamlarını artırmamız lazım. Beri taraftan başka keşiflere, özellikle Karadeniz'de yeni keşiflere ihtiyacımız var. Bu anlamda Rize açıklarında, hepinizin malumu, basından da takip ediyorsunuz, bir arama programımız var. Belki petrol emareli olduğunu düşündüğümüz bir sondajımızı yapmayı en kısa zamanda hedefliyoruz."
Bakan Bayraktar, 2016'da yapılan strateji değişikliği ile karada da gidilemeyen yerlerde petrol araması başladığına işaret ederek, şöyle konuştu:
"Gidilemez denilen, hakikaten terör belası ile boğuştuğumuz özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şırnak'ta, Gabar'da biz 2021 yılında eylül ayında yine Türkiye'nin karalardaki en büyük petrol keşfini yaptık. Bugün Gabar'da 41 kuyudan günde 45 bin varil petrol üretir hale geldik. İnşallah orayı 100 bin varile çıkaracağız. İnşallah Gabar ve civarında Hakkari, Van'da aradığımız yeni kuyularda yapacağımız yeni sondaj çalışmaları ile rakamları daha yukarı götüreceğiz. Bu anlamda Türkiye'nin petrol ve doğal gazda dışa bağımlılığını çok daha düşürerek önümüzdeki 30 yıl içerisinde kendimize hedef olarak Türkiye Yüzyılı'nda, Türkiye'nin enerjide ve madenlerde bağımsız hale gelmesini ve net ihracatçı bir ülke olması hedefini koymuş durumdayız."
Enerjinin vatandaşa daha ucuz şekilde ulaşması için Kovid-19 salgını döneminde başlayan çok ciddi devlet destekleri sağlandığına değinen Bayraktar, şunları kaydetti:
"Sakarya Gaz Sahası'ndaki keşiften sonra Cumhurbaşkanımızın müjdesi, Mayıs 2023'teki faturaların camilerde, cemevlerinde ve meskenlerde bedava olmasıydı. 12 ay boyunca da 25 metreküp, genelde insanların evlerinde ısınma amaçlı değil ama mutfaklarındaki gaza yetecek kadar miktarı, toplam 300 metreküp gazı bedava olarak vatandaşlarımıza sunmuş olduk. Bunun toplam tutarı neredeyse 87-88 milyar TL’yi buldu ama bugün hala 2024 için söyleyeyim, doğal gaz ve elektrikte toplam 584 milyar TL desteğimiz var. Vatandaşımız temmuz ayında yaptığımız fiyat artışı ile 1.000 TL’lik faturanın 400 TL’sini ödüyor. Elektrik olarak 600 TL’sini hala devlet olarak biz karşılıyoruz. Doğal gazda 1.000 TL’lik faturanın 700 TL’sini  yüzde 70'ini devlet olarak biz karşılıyoruz."
Bayraktar, enerji desteklerinde yapmayı planladıkları değişiklikler olduğunu belirterek, "Özellikle gerçekten ihtiyaç sahibi olan dar gelirli vatandaşlarımızı bu destek grupları içerisinde tutabilmek ama hali vakti yerinde olan, aylık elektrik tüketimi 400-500 KW olan, evinde elektrikli araç kullanan, evinde tüketimi çok olan vatandaşlarımızın da mutlaka bu bedelleri ödemesi gerekiyor. Yani gelir grubuna göre destekleri biraz daha farklılaştırmak istiyoruz" dedi.

Kaynak: MİLLİYET

EPDK, Elektrik Tüketicilerine Yönelik Değişiklikler İçeren Taslağı Görüşe Açtı

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) yapılan açıklamaya göre, kurum Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikleri içeren taslağı resmi internet sitesinden kamuoyu görüşüne açtı. Bu kapsamda 15 gün boyunca ilgili kurumlar ve sektörden gelecek görüşler toplanacak ve gerekli görülmesi halinde yapılacak değişikliklerle Kurul, taslağa yönelik nihai kararını verecek.
Taslakla, fatura ödemelerini düzenli yapan mesken abonelerinden yeni yapacakları sözleşmelerde güvence bedeli alınmaması planlanıyor. Mevcut durumda mesken aboneleri için 680-1.135 TL arasında güvence bedeli alınıyor. Borcundan dolayı sözleşmesi iptal edilen aboneler ise yeni abonelik yaptırmak için yüzde 50 daha fazla güvence bedeli ödüyor.
Öte yandan, yabancı uyruklu tüketicilerin genellikle aboneliği sonlandırmadan kullanım yerini terk etmesinin yasal takibe konu kalıntı borç tutarını artırdığını tespit eden EPDK, yeni bir önlem aldı.
Taslağın kabul edilmesi halinde tahsilat riski sebebi ile yabancı uyruklu tüketicilerin ilk abonelik işlemlerinde mevcut güvence bedeli, yüzde 50 daha fazla alınacak. Fatura ödemelerini 24 ay boyunca düzenli yapan yabancı uyruklu mesken aboneleri de bir sonraki aboneliklerinde güvence bedeli ödememe hakkına sahip olacak.
Taslak kapsamında sunulan değişikle, sektörün dijitalleşen dünyaya uyumu için kağıt ve zaman israfının da önüne geçilmesi hedefleniyor. Buna göre, yüz yüze yapılan ve çok sayıda sayfa içeren perakende satış sözleşmeleri aboneye imza için şart koşulmayacak ve bunun yerine temel bilgileri içeren özet niteliğinde bir sayfa abonenin imzasına sunulacak. Sözleşmenin tamamı ise dijital ortamda aboneye iletilecek.
Sonlandırılan perakende satış sözleşmesi kapsamında unutularak talep edilmeyen ve iadesi yapılamayan kalıntı güvence bedeli bütün imkanlar kullanılarak hak sahibine ulaştırılacak. Ancak hak sahibine ulaşılamayan hallerde oluşan toplam tutar tarifeden düşmek suretiyle tüm tüketicilere tarife düşüşü olarak yansıtılacak. İlgili abonelerin güvence bedeli hakkı ise baki olacak ve talebi halinde ilgili şirketlerin söz konusu bedeli ödeme yükümlülüğü devam edecek.
Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler kaçak elektrik kullanımına yönelik yeni tedbirleri de içeriyor. Kaçak elektrik tespit, tahakkuk, faturalandırma ve tahsil aşamalarında şirketlerin uygulamalarında görülen eksiklikler ortadan kaldırılarak ilgili işlemlerde dağıtım şirketleri arasında uygulama birliği sağlanacak. Kaçak elektrik kullanımı ceza katsayısı artırılacak ve kaçak kullanımı tespit edilen kişiler daha fazla ceza ödeyecek. Yüksek kaçak oranlı bölgelerde herhangi bir asayiş sorununa meydan vermeden kaçak miktarın tespiti ve önlenmesi için her türlü teknolojik imkan ve veri kullanımı artırılacak.
Değişiklik kapsamında, kaçak elektrik faturalarına dair borç kapsamında borç sahibine bildirim yapmadan dağıtım şirketi tarafından yasal takip işlemi başlatılmayacak. Öncelikle yüksek ceza katsayılı kaçak tüketim faturası düzenlenecek ve bu faturanın ödenmemesi halinde dağıtım şirketi bildirim yaparak icra yoluna gidecek.

Kaynak: AA

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, bu yılın başında hayata geçirdiği Enerji Verimliliği Stratejisi’ne yönelik adımlar atıyor. Bunlardan biri de elektrik üretim, iletim ve dağıtımında kayıpları azaltmak. Cadde ve sokakların aydınlatılmasında kullanılan yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar yerine yüzde 50 tasarruf sağlayan LED armatürler sisteme dahil ediliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın koordinasyonunda TEDAŞ ve elektrik dağıtım şirketlerinin yürüttüğü verimlilik çalışması ile bugüne kadar genel aydınlatmada 140 bin LED armatür kurulumu gerçekleştirildi. 1 Temmuz itibarıyla 140 bin LED armatürden yıllık bazda yaklaşık 82 milyon TL’lik tasarruf elde edildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, enerji verimliliğinde farkındalığın çok önemli olduğuna işaret ederek “Tüm dünyada enerji verimliliğine yılda 600 milyar dolar yatırım yapılıyor. Bu alanda yıllık istihdam artışı 1 milyon kişiye ulaşmış durumda. Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu 2053 Net Sıfır Emisyon hedefini göz önüne aldığımızda tüm planlamalarımızda enerji verimliliği önemli bir rol üstleniyor” ifadesini kullandı.
Ocak ayında Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nı açıkladıklarını hatırlatan Bakan Bayraktar, “2024-2030 yıllarını kapsayan plan doğrultusunda 10 stratejik amaç belirledik. 61 eylemimiz var. Bunlardan biri de ‘Genel Aydınlatmada Enerji Verimliliğinin Artırılması.’ Bu eylem doğrultusunda 2030 yılına kadar 1,2 milyon sokak lambasını verimli hale getireceğiz. Böylece her yıl 720 milyon TL tasarruf sağlayacağız” diye konuştu.
Türkiye genelinde toplamda yaklaşık 10 milyon armatür bulunuyor. 2023 yılında Türkiye’de genel aydınlatma amacıyla 5 bin 24 GWh elektrik tüketildi. Oluşan faturayı ödemek için bakanlık bütçesinde 23, 6 milyar lira, belediye ve il özel idarelerinin bütçelerinden de 5,2 milyar lira çıktı. Bakanlık, 2028 yılına kadar 1 milyon, 2030 yılına kadar da 1,2 milyon tasarruflu LED armatürü sisteme dahil etmeyi planlıyor.

Kaynak: ETKB

Sona eren ücretsiz doğal gaz uygulamasında, BOTAŞ bildirimindeki tüketim, dağıtım şirketine yapılan ödemeye esas tüketimden düşük olursa; fazla ödeme tutarı son faturadan mahsup edilecek veya defaten geri alınacak. Doğal gaz Tüketimine İlişkin Sistem Kullanım Bedelleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bilindiği gibi 144 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile konut, ibadethane ve cemevi abonelerinin, 24 Nisan 2023 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) 31 Mayıs 2023 (bu tarih dahil) tarihine kadarki ilk fatura tahakkukları ile aynı abone gruplarına mensup abonelerin 01 Mayıs 2024 tarihine kadar tahakkuk edecek her bir faturasındaki 25Sm3’e kadarki doğalgaz tüketimleri ve bu tüketim miktarına tekabül eden diğer tutarların Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından karşılanmasına karar verilmiş; uygulama 01 Mayıs 2024 itibarıyla sona ermişti. 
Usul ve Esaslara eklenen Geçici 2’nci Madde uyarınca; Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), doğalgaz tüketim miktarına ilişkin Bakanlığa yapacağı bildirimleri, en geç 31 Temmuz 2024 tarihine kadar tamamlayacak. Ayrıca BOTAŞ’ın nihai bildirimine konu olan toplam doğalgaz tüketim miktarı, dağıtım şirketine yapılan ödemeye esas toplam tüketim miktarından düşük olursa; fazla ödeme tutarı, ilgili şirketin son ay faturasından mahsup edilecek ya da defaten geri alınacak. Fazla ödeme tutarı, tüketim miktarları arasındaki farkın son aya ilişkin faturada belirtilen sistem kullanım bedeli ile çarpılmasıyla bulunuyor.

Kaynak: ENERJİGÜNLÜĞÜ

İzmir’in Konak ilçesinde, elektrik akımına kapılarak vefat eden İnanç Öktemay ve Özge Ceren Deniz isimli vatandaşlarımızın kaybının derin üzüntüsü içerisindeyiz.
5 Ocak’ta bölgemizde görev yapan altyapı şirketlerinden İZSU tarafından bilgi verilmeksizin ve onayımız olmaksızın bölgedeki elektrik şebekemiz üzerine üç yeni yağmur suyu ızgarası yapıldığı ve bu nedenle de hattımızın zarar gördüğü tespit edilmiştir. Bu işlem öncesinde, sırasında veya sonrasında kurumumuzdan hatlarımıza ait bilgi ve herhangi bir gözlemci talebinde kesinlikle bulunulmamıştır. Olay sonrasında bölgede yapılan bilirkişi incelemelerini takip eden mühendislerimiz, yağmur suyu ızgarası yerleştirilirken kablolarımızın yüzeye doğru çıkarıldığını, kablo güvenliği için yapılan dolgu malzemesi düzeneğimizin tamamen bozulduğunu ve güvenlik şeridinin de kesildiğini tespit etmişlerdir.  
Ek olarak, çalışmalar sırasında yer altında bulunan elektrik kablolarımızın konumunun müdahalelerle değiştirildiği görülmektedir. Gerçekleştirilen bu çalışmaların kurumumuza hiçbir şekilde bilgi aktarılmadan yapıldığını bir kez daha vurgulamak isteriz.
Öte yandan Ege Telgraf gazetesinin 2019 yılında yaptığı bir habere istinaden eksik bilgilere dayalı paylaşımlar da yapılmıştır. 19 Ocak 2019 tarihinde Ege Telgraf gazetesinde çıkan haber üzerine, ekiplerimiz ivedilikle bölgeye müdahalede bulunmuş ve sorun hızlıca giderilmiştir. Bunun üzerine aynı gazete 21 Ocak 2019 tarihinde sorunun çözüldüğüne dair bir haber de yapılmıştır.
Kamuoyunu şeffaf bilgilendirme sorumluluğumuzla, tüm kurum ve kuruluşlarla her türlü iş birliğine hazır olduğumuzu belirtir; İnanç Öktemay ve Özge Ceren Deniz’in vefatından duyduğumuz derin üzüntüyü bir kez daha paylaşmak isteriz. Kendilerine Allah’tan rahmet; kederli ailelerine, yakınlarına ve tüm sevenlerine sabır ve başsağlığı diliyoruz.

Aras Elektriğin vizyonundaki önemli adımlardan biri olan dijitalleşmenin, global trendler ile güçlenerek artırılması hedefleniyor. Elektrik dağıtım sektörü için sürdürülebilirlik göz önünde bulundurulduğunda da Şirketin dijitalleşme yolculuğu sürecinde farklı birimler ve iş süreçleri için programlar oluşturuldu. Dijital dönüşümün tüm detayları gözetilerek ortak çalışma alanları ve yol haritası belirlendi.
Dijitalleşen dünya ile birlikte hizmetlerine her yıl bu dönüşümlerden birçok şey ekleyerek yoluna devam eden Aras Elektrik, Şirketin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemlerini modern teknolojiyle entegre ederek daha etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesini hedefliyor.
İSG ve Çevre Müdürü Ertan Karamanlı, “Bu yol haritası, Şirketin iş sürekliliğini sağlamak, çalışan memnuniyetini artırmak ve güvenlik standartlarını yükseltmek için önemli bir adım. Bu dijitalleşme ile, İş Sağlığı ve Güvenliği süreçlerinin izlenmesi, raporlanması ve değerlendirilmesini daha hızlı ve doğru bir şekilde gerçekleştirebileceğiz. Bu dijital platform üzerinden sadece İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimleri değil aynı zamanda personelimizin almış olduğu diğer bütün eğitimlerin sistemde sunulması ve çalışanlarımızın bu konuda sürekli olarak bilinçlendirilmesini sağlayacağız” dedi.
Karamanlı, “Dijitalleşme sayesinde eğitimlerin online platformlarda da sunulması ve çalışanların sürekli olarak bilgilendirilmesi sağlanabilecek. Bu da çalışanların bilinçlenmesini artırarak güvenlik kültürünün gelişmesine katkı sağlayacak” ifadelerini kullandı.

Vangölü Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (VEDAŞ), Van, Muş, Bitlis ve Hakkari'de yürüttüğü çalışmalarla 2013 yılından bu yana 500 bin haneye yetecek enerjiyi kayıp kaçak olmaktan çıkardı. Sorumluluk sahasındaki 4 ilde 840 bin abonenin enerji ihtiyacını karşılayan VEDAŞ, bölgenin zorlu coğrafyasında vatandaşlara kesintisiz enerji sağlamak için yatırımlarını sürdürürken, kaçak elektrik kullanım oranını da düşürmeye çalışıyor. Bu amaçla halk toplantıları yapan, kanaat önderleriyle görüşen, okullarda bilgilendirmeler yaparak kaçak elektrik kullanımının yol açtığı zararları anlatan VEDAŞ görevlileri, teknolojik imkanları da kullanarak kayıp kaçakla mücadelesini sürdürüyor.
Teknolojik yatırımlarla il, ilçe, mahalle, köy ve trafo bazında kayıp kaçak oranlarını aylık, günlük ve saatlik olarak tespit edebilen şirket, abonelerin tüketimindeki değişim ve sıfırlanmaları da görebiliyor. Bu çalışmalarla dört ilde kayıp kaçak oranını yılsonuna kadar ortalama yüzde 28'e düşürmeyi hedefleyen VEDAŞ, 500 bin haneye yetecek enerjiyi kayıp kaçak olmaktan çıkararak ekonomiye kazandırdı.
VEDAŞ Bölge Müdürü Fatih Talay, Van, Muş, Bitlis ve Hakkari'de 840 bin aboneye hizmet verdiklerini, hizmetlerden 2 milyon 100 bin nüfusun yararlandığını söyledi.
Geçen yılın sonu itibarıyla kayıp kaçak oranının Van'da yüzde 29,43, Muş'ta yüzde 25,09, Bitlis'te yüzde 24,03 ve Hakkari'de ise yüzde 52,16 olduğunu belirten Talay, bu yıl bölge genelinde kayıp kaçak oranında 4-5 puanlık daha iyileşme beklediklerini vurguladı. Bu yılı yüzde 27-28 civarında kayıp kaçak oranıyla kapatmayı hedeflediklerini ifade eden Talay, "Önümüzdeki 5 yılsonunda bölgemizdeki kayıp kaçak oranını Türkiye ortalamasına getirmeyi hedefliyoruz. 2013'ün başlarında bölgemiz geneli kayıp kaçak oranı yüzde 70'lerin üzerindeydi. Yıllar içinde yaptığımız saha çalışmaları ve teknolojik yatırımlar sayesinde bu oranı 2024 yılı sonu itibarıyla yüzde 28'ler seviyesine indirmiş olacağız" dedi.
Kayıp kaçağın önüne geçildikçe tüketilen enerjide de azalma yaşandığının altını çizen Talay, şunları kaydetti: "Kayıp kaçak oranında sağlanan 40 puanın üzerindeki iyileşme sayesinde neler mi değişti? 2013'te dağıtım sistemimizde 3,9 milyar kilovatsaat enerji tüketiliyordu. 2023'te ise bölge genelinde sisteme dahil olan 307 bin yeni aboneye rağmen dağıtım sistemimizde 3,3 milyar kWh enerji tüketildi. Yani yapılan çalışmalarımız sayesinde kaçak kullanımın önüne geçildikçe abone sayısının artmasına rağmen tüketilen enerjide azalma oldu. 2013'te yıllık 2,6 milyar kWh enerji kaybı yaşanırken 2023'te 1 milyar kWh enerji kaybı yaşandı. Yıllık 1,6 milyar kWh enerji kayıp kaçak enerji olmaktan çıkarıldı ve tahakkuka bağlanan enerjiye dönüştürüldü. Bu miktar yaklaşık 500 bin hanenin bir yıllık elektrik tüketimine bedel, başka bir örnekle açıklayacak olursak Artvin Yusufeli, Muş Alparslan 1 ve 2 barajlarının neredeyse bir yıllık elektrik üretimine eşdeğer. Çanakkale, Edirne, Malatya, Trabzon, Van gibi büyükşehirlerin 1 yıllık tüketimi 1,6 milyar kWh’nin altında."
Tesisat bazlı yerinde sayaç ve ölçü kontrol çalışmalarını sürekli olarak devam ettirdiklerini belirten Talay, kaçak elektrikle mücadele kapsamında önemli teknolojik yatırımlar yaptıklarını vurguladı. Sayaçların uzaktan okuma, kontrol, raporlama, kesme ve açma işlemini gerçekleştirebilecekleri PLC teknolojisini bölgeye kazandırdıklarını dile getiren Talay, bu anlamda ülkenin en yaygın akıllı şebeke sistemini yönettiklerini ifade etti. Talay, PLC teknolojisi ile il, ilçe, mahalle, köy ve trafo bazında kayıp kaçak oranlarını aylık, günlük ve saatlik olarak tespit edilebildiklerini, abonelerin tüketimindeki değişim ve sıfırlanmaları görebildiklerini anlattı. Bu sayede kaçak kullanım oranının yüksek olduğu bölgelerde daha etkin hale geldiklerini ifade eden Talay, şunları kaydetti:
"Sonuç olarak, saha çalışmalarımız, teknolojik yatırımlarımız, bilgilendirme toplantılarımız ve tüketicilerimiz ile kurduğumuz güçlü iletişimimiz sayesinde kaçak oranlarında düşüş sağlanmıştır. Kaçak elektrik kullanımı tespit edildiğinde Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği gereğince işlemler yapılıyor. Şirketimizce düzenlenen kaçak tahakkukları mevzuat dışında değil ve olamaz. Kaçak tahakkuku yapılırken, kaçak kullanım yapan tüketicinin kurulu gücü, günlük kullanım süresi ve kullanım amacı gibi kıstaslar dikkate alınarak hesaplama yapılıyor."
Kayıp kaçak oranı yüksek olan bölgelerde çalışma yaparken zaman zaman tüketici engellemeleriyle karşılaşabildiklerini aktaran Talay, bu durumda geri adım atmayıp gerekirse kolluk kuvvetlerinin de desteğini alarak çalışmaları devam ettirdiklerini ve gerekli hukuki süreçleri başlattıklarını söyledi. Kayıp kaçakta çok ilginç yöntemler kullanıldığını da hatırlatan Talay, "Tesisatlarımızda her yıl en az 2 veya 3 kez kaçak kontrolü yapıyoruz. Bu kontroller sırasında bizim de şaşırdığımız kaçak kullanım yöntemleri ile çok kez karşılaştık. Örneğin, yer altından kaçak hat çekip evin içine enerji alan, özel kontaktör sistemleriyle sayaca müdahale eden, ahırları elektrikli sobayla ısıtan hatta özel ve gizli trafo tesis edilen yöntemleri gördük. Bu yöntemlere karşı her zaman hazırlıklı olduk. Saha kontrol çalışmalarımızla, teknolojik yatırımlarımız sayesinde kaçak kullanımları daha kolay tespit edebilir hale geldik" dedi.
Kesintisiz ve kaliteli enerji için teknolojik yatırımları şebekeleriyle bütünleştirdiklerini belirten Talay, şu ifadeleri kullandı: "Şebeke ihtiyaçlarımızı belirleyerek 2024'te yaklaşık 3 milyar TL tutarında yatırım yapmayı planlayıp projelendirdik. Şu an bu projeler kapsamında sahada çalışmalarımız eş zamanlı olarak 4 ilimizde de devam ediyor. Yatırımlarımız, havai şebekenin yer altına alınması, alternatif şebekelerin devreye alınması, sokak ve cadde aydınlatması, ekonomik ömrünü dolduran hatların yenilenmesi şeklinde. Bununla birlikte yine 2024'te şebekemizi daha verimli işletebilmek adına 300 milyon TL tutarında bakım faaliyetlerimiz sahada devam ediyor."

Geçtiğimiz Mart ayında başlayan ve Eylül ayına kadar sürecek olan Stargate Yetenek Programında genç mühendisler yaklaşık üç aydır yoğun bir tempoyla çalışmalarını sürdürüyor. SEDAŞ’ın genç yeteneklere yönelik başlattığı bu yıl dördüncüsü düzenlenen programda; Sakarya, Kocaeli, Bolu ve Düzce’den katılım sağlayan Elektrik, Elektrik-Elektronik Mühendisliği ve Endüstri Mühendisliği öğrencileri, sektörü tanıma ve iş deneyimi kazanma fırsatını elde ediyor.
Elektrik dağıtım sektörü süreçlerini yakından takip eden genç mühendisler, SEDAŞ’ın idari departmanlarının da dahil olmasıyla kapsamlı oryantasyon programlarını başarıyla yürütüyor. Eylül ayında kendi projelerini hazırlamaya başlayacak olan katılımcılar, edindikleri deneyimlerden esinlenerek projelerini SEDAŞ yöneticilerine sunacaklar. Bu projeler, öğrencilerin sektördeki yenilikçi fikirlerini ve iş süreçlerine dair çözüm önerilerini içerecek.
Genç yetenekleri destekleyen, geleceğe hazırlamayı amaçlayan ve uygun boş pozisyon oluşması durumunda istihdam imkânı sunan SEDAŞ, Stargate Yetenek Programı’yla gençlerin kariyer yolculuklarına sağlam bir temel oluşturmak ve sektördeki deneyimlerini artırmak için önemli bir fırsat sunuyor.

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA), 2030'a kadar yenilenebilir enerji kaynaklarının 3 katına çıkarılması hedefi kapsamında kapasite artırılması gerektiğini bildirdi. IRENA'nın yayımladığı "Yenilenebilir Enerji İstatistikleri 2024" raporuna göre, yenilenebilir enerji 2023'te en hızlı büyüyen enerji kaynağı oldu. Buna göre, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı'nda (COP28) belirlenen "yenilenebilir enerji kaynaklarının 3 katına çıkarılması" hedefine ulaşmak için dünyanın 2030'a kadar yıllık yüzde 16,4 yenilenebilir enerji kapasitesi artışı yapması gerekiyor. Yenilenebilir olmayan enerji yatırımlarında devam eden düşüş nedeniyle temiz enerji, küresel kurulu güç kapasitesinde fosil yakıtları geçme yolunda ilerliyor.
IRENA, 2023'te görülen büyümenin devam etmesi halinde dünyanın belirlenen hedefi kaçıracağını ve küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030'a kadar 11,2 TW’a ulaşamayacağını öngörüyor. Dünyanın yıllık yüzde 10 büyüme oranını koruması durumunda, 2030'a kadar ancak 7,5 TW yenilenebilir enerji kapasitesi oluşturabileceği hesaplanıyor.
Raporda görüşlerine yer verilen IRENA Direktörü Francesco La Camera, yenilenebilir enerjinin fosil yakıtların önüne geçtiğini ancak daha yüksek hız ve ölçekte büyümesi gerektiğini belirterek, "Yeni raporumuz gidişatın yönüne ışık tutuyor. Mevcut büyüme hızıyla devam edersek, kabul edilen yenilenebilir enerji kaynaklarının üç katına çıkarılmasında başarısız olacağız ve sonuç olarak Paris Anlaşması ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi hedeflerini riske atmış olacağız" ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA

Çin Sanayi Bakanlığı, kapasite fazlasını azaltmak amacıyla güneş fotovoltaik (PV) üretim projeleri için yatırım düzenlemelerini sıkılaştıran taslak kurallar yayınladı. Yeni kurallar uyarınca projelerin asgari yüzde 30 sermaye oranına sahip olması gerekecek. Daha önce bu asgari oran polisilikon üretim projelerine uygulanırken, diğer PV projeleri için asgari oran yüzde 20 idi.
Bakanlık, genellikle hissedarların kendi varlıklarıyla yaptıkları toplam yatırımın yüzdesini ifade eden bu oranın tanımını vermedi.
Macquarie Capital'de HK Çin enerji geçişi ve emtia araştırmaları başkanı Albert Miao, "Genel olarak bunun doğru yönde atılmış çok küçük bir adım olduğunu düşünüyoruz. İleriye baktığımızda, Çin'deki ilgili hükümet yetkililerinin daha somut arz yönlü politikalar izleyip izlemeyecekleri önemli olacak” değerlendirmesinde bulundu.
S&P Global Commodity Insights'ta güneş enerjisi baş araştırma analisti olan Jessica Jin de , amacın üretim kapasitesinin daha fazla genişlemesini sınırlamak, eski kapasiteyi azaltmak ve sektör konsolidasyonunu hızlandırmak olduğunu söyledi.

Kaynak: REUTERS

Teknoloji devlerinin gelirleriyle birlikte tükettikleri enerji de giderek artıyor. Yeni bir analize göre Google ve Microsoft, halihazırda 100’den fazla ülkeden daha fazla enerji tüketiyor.
Özellikle üretken yapay zekanın büyük önem kazandığı bugünlerde, kurulan özel veri merkezleri, önceki benzerlerine kıyasla çok daha yüksek enerji tüketimi gerçekleştiriyor. Bu bağlamda yapılan yeni bir analize göre Google ve Microsoft’un enerji tüketimi, dünya genelindeki 206 ülkenin 100’den fazlasının tüketimini aşmış durumda.
Analize göre, 2023 yılında Google ve Microsoft’un her biri 24 TWh elektrik tüketti. Bu miktar, Azerbaycan, İzlanda, Gana ve Tunus gibi ülkelerin de bulunduğu 100’den fazla ülkenin enerji tüketimini geride bıraktı. Örneğin, yaklaşık 10 milyonluk nüfusa sahip Azerbaycan da 24 TWh enerji tüketerek Google ve Microsoft’la eşleşti. İzlanda, Gana, Dominik Cumhuriyeti ve Tunus ise 19 TWh, Ürdün ise 20 TWh enerji tüketti. Karşılaştırma açısından; Türkiye’nin enerji tüketimi 280 TWh seviyesinde bulunuyor.
Google ve Microsoft’un toplamda 48 TWh elektrik tüketimi, dünyadaki çoğu ülkenin tüketimini geride bırakırken, bu iki şirketin her biri, ürettikleri ekonomik değerle de birçok ülkeyi geride bırakıyor. İrlanda (533 milyar dolar) ve Nijerya (473 milyar dolar) hariç olmak üzere, listede yer alan tüm ülkelerin gayri safi yurt içi hasılası (GSYH), Google ve Microsoft’un gelirlerinin altında kalıyor.
2023 yılında Google, 305,6 milyar dolar, Microsoft ise 211,9 milyar dolar gelir elde etti. Aynı enerji tüketimine sahip Azerbaycan ise 2023 yılında 78 milyar dolar GSYH elde etti. Daha fazla enerji tüketen Slovakya’nın GSYH’si 172 milyar dolar, İzlanda’nın ise yaklaşık 30 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Bu veriler, her iki şirketin enerji tüketimine kıyasla ne kadar büyük bir ekonomik çıktı ürettiklerini gösteriyor.

Kaynak: TECHINSIDE

İlkbaharda Almanya'da kömürden elektrik üretimi rekor düzeyde düşerken, yenilenebilir enerji kaynakları aynı dönemde her zamankinden daha fazla elektrik üretti. Ülkenin şebeke ajansı BNetzA'ya göre, linyit beslemesi bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 18'den fazla düşerek yaklaşık 14.300 gigawatt saate (GWh) gerilerken, taş kömürü üretimi yüzde 38'den fazla düşerek 3.800 GWh'ye geriledi. BNetzA, her iki enerji kaynağının da en azından mevcut veri serisinin başlangıcı olan 2015'ten bu yana en düşük üretim rakamlarını kaydettiğini söyledi. Yenilenebilir enerji üretimi ise neredeyse yüzde 9 artarak 65.400 GWh'ye ulaştı ve bu da toplam elektrik üretiminde yüzde 65'in üzerinde bir payla "ikinci çeyrek rekoru" anlamına geliyor. Elektrik üretimi genel olarak yaklaşık yüzde 1 oranında düşerken, elektrik tüketimi yüzde 1 oranında arttı.
BNetzA, kara rüzgarı, açık deniz rüzgarı ve fotovoltaiklerden gelen beslemelerin üç aylık dönemde en yüksek seviyeye ulaştığını söyledi. Fotovoltaik, ortalamanın üzerinde güneş ışığı ve yaklaşık 10 GW kapasiteye sahip yeni güneş enerjisi kurulumları sayesinde geçen yıla göre neredeyse yüzde 11'lik bir artışla 24 bin 300 GWh ile ikinci çeyrekte bir kez daha en önemli enerji kaynağı oldu. Karada rüzgar enerjisi üretimi hem güçlü rüzgarlar hem de yeni kurulumların artışa katkıda bulunmasıyla yüzde 7'den fazla artarak yaklaşık 21 bin 400 GWh'ye yükseldi. Açık deniz rüzgâr enerjisi üretimi ise neredeyse yüzde 17 artarak yaklaşık 5 bin 300 GWh'ye ulaştı. Almanya 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kaynaklarının tüketimdeki payını yüzde 80'e çıkarmayı hedefliyor.

Kaynak: CLEANENERGYWIRE

"Ulaştırma Sektörü Dönüşümü: Elektrikli Araçların Türkiye Dağıtım Şebekelerine Entegrasyonu" Raporu

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi'nin "Ulaştırma Sektörü Dönüşümü: Elektrikli Araçların Türkiye Dağıtım Şebekelerine Entegrasyonu" raporu yayımlandı. Ulaştırma sektörünün karbonsuzlaştırılması için elektrikli mobiliteye geçişin önemine dikkat çekilen raporda, artan e-mobilitenin şebeke altyapısı üzerindeki etkileri analiz edildi. SHURA Net-Sıfır Senaryosu'na göre, Türkiye'nin 2053 yılında net sıfır emisyonlu bir ekonomiye ulaşması ve ulaşım sektöründe gerekli elektrifikasyon seviyesinin karşılanması için 2035 yılına kadar 11 milyon elektrikli aracın yollarda olması gerekiyor. Bu sayede binek araçlardan kaynaklanan emisyonlarda yüzde 41'lik düşüş sağlanacağı ve toplam karbondioksit (CO2) emisyonlarının 20 milyon ton azalacağı hesaplanıyor. 11 milyon aracın trafikte olduğu senaryoda araçların Türkiye’nin elektrik dağıtım şebekesine entegrasyonu için Orta Gerilim/Alçak Gerilim (OG/AG) trafo yatırımlarının yüzde 10 arttırılması gerekiyor. OG hattı yatırımındaki ihtiyaç ise yüzde 16 olarak öngörülüyor.

Raporun tamamına BURADAN ulaşabilirsiniz.