ELDER E-Bülten

Yerli doğal gaz ve petrol üretiminde rekor bir seviye yakalandı. Sakarya Gaz Sahasında günlük 3 buçuk milyon metreküp doğal gaz üretimine ulaştıklarını ifade ederek Gabar’daki petrol kuyularında da günlük 37 bin varili geçen bir üretime eriştiklerini kaydetti.  Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Turkuvaz Medya Grubu tarafından düzenlenen 6. Enerji ve İklim Forumu’na katıldı. Burada gazeteciler Dilek Güngör ve Okan Müderrisoğlu’nun sorularına yanıt veren Bayraktar özetle şunları söyledi:

YENİ DENETİM MEKANİZMASI: Madenlerle alakalı geçen yıl 8 binin üzerinde denetim yapmışız. İliç’teki altın madenini iki kez denetlemişiz. Denetim kalitesiyle alakalı iyileştirmemiz gereken bir alan olduğunu görüyoruz. Bu anlamda yasal birtakım düzenleme hazırlıklarımız var. Özellikle bankacılık denetleme metodolojisine benzer bir metodolojiyi düşünüyoruz. Yani ayrı bir kurum mu olur? Onu henüz kararlaştırmış değiliz.

PLAN: Türkmen doğal gazının Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden de Avrupa’ya gitmesiyle alakalı bir anlaşma imzaladık. Türkmen tarafının da istekliliğini görmek ve bunu anlaşma yoluyla teyit etmek bizim için önemliydi. 3 alternatifimiz var. Biri, Türkmen gazının swap yoluyla İran üzerinden Türkiye’ye gelmesi. Bir diğeri, İran ve Azerbaycan üzerinden yine swap yoluyla Türkiye’ye gelmesi. Bir diğeri de esasen daha uzun soluklu, daha sürdürülebilir ve daha büyük kapasiteli olan Hazar geçişli bir boru hattıyla Türkiye’ye gelmesi. Bunların hepsi masada. İlk etapta 2 milyar metreküpe kadar Türkmen gazını Türkiye’ye getirebiliriz.

AÇIK, KAPALI YAPTIRIMLAR: Akkuyu’da ilk reaktörün devreye alınmasıyla alakalı bizim hedefimiz 2024 yılı. Yani bu yıl içerisinde ilk elektriği üretmek istiyoruz. Ama süreçte karşı karşıya olduğumuz açık ve kapalı bazı yaptırımlar var. Özellikle Rosatom’un karşı karşıya olduğu bazı sıkıntılı durumlar var. Sinop’la alakalı ilgisi olan 2 ana ülke var. Rusya ve Güney Kore. Güney Kore de çok ilgili o projeyle. Trakya’yı ağırlıklı olarak Çin’le konuşuyoruz. Orada da çok ciddi bir noktaya geldik. İnşallah bu sene içerisinde onun adını koymamız gerekiyor.

HEDEF 40 MİLYON METREKÜP: Karadeniz, Sakarya Gaz Sahası’ndaki keşif Ağustos 2020. Çok kısa bir süre içerisinde oradaki gazı karaya çıkardık. O gaz şu anda evlerimizde kullanılır hale geldi ve bugün itibariyle o sahadan 3 buçuk milyon metreküplük üretim yapıyoruz. Kararlılıkla 10 milyon metreküp güne doğru gidiyoruz. Hedefimiz 40 milyon metreküp. 40 milyon metreküpe çıktığımız gün de 15 milyon hane halkının doğal gaz ihtiyacı tamamen Sakarya Gaz Sahasından karşılanmış olacak.

3 YENİ KUYU GELİYOR: Karadeniz keşfi kadar değerli keşiflerden bir tanesi Gabar keşfi. Gabar’da 100 bin varile 2024 sonunda ulaşmayı hedefliyoruz. Yine güncel rakamı sizlerle paylaşayım. 37 bin varili geçmiş durumdayız şu anda günlük üretimde. Ama hemen bu ay sonuna kadar 3 yeni kuyu geliyor. Bu ay sonuna kadar hedefimiz 40 bin varili geçmek. Ondan sonra Nisan’da da 9 yeni kuyuyla ki bu kuyular yaklaşık bin varil civarında günlük üretim yapıyor. Dolayısıyla 50 binlere doğru yani yılın ilk yarısını bulmadan inşallah oraya gelmiş olacağız.

SÜPER İZİN MEKANİZMASI: Yenilenebilir alanda özellikle güneş ve rüzgar alanında çok ciddi bir yatırım iştahı devam ediyor. Üzerinde çalıştığımız konulardan bir tanesi yatırımlarda bu izin süreçlerini daha hızlı, daha etkin, daha efektif hale getirmek. Ben onun adına süper izin diye bir şey söyledim. İlgili kamu idarelerinde artık beklemenin olmadığı ve mutlaka belli bir süre içerisinde kararın nihai anlamda oluşturulduğu ve yatırımcıya “Kardeşim sen artık finansmanını vesaireni bu sürede ayarlayıp bir an önce bunu yatırıma dönüştür” diyeceğimiz bir modeli Meclis gündemine seçimden sonra getireceğiz.

YURT İÇİ ÜRETİM YARIYI GEÇTİ: Türkiye Petrolleri'nin Türkiye’deki üretimi, ilk kez yurt dışı üretimini geçmiş durumda. Çok uzun yıllar sonra. Türkiye'de petrol ve doğal gaz birlikte düşünüldüğü zaman yaklaşık 116 bin varil günlük üretime ulaşmış durumda. Yurt dışında da 116 binin başındayız henüz. Dolayısıyla 232 bin varile ulaşan bir toplam üretimi var Türkiye Petrolleri’nin.

Kaynak: ETKB

Şarj Piyasasında Marka Sayısı İlk Kez Azalışta

EPDK’nın Şubat 2024 döneminde toplam 4 şirkete verdiği yeni lisanslar ve son bir ayda sonlandırılan 13 lisansla beraber, şarj ağı piyasasındaki işletmeci lisansı sahibi şirketlerin sayısı 172 oldu. Elektrikli araçlar için şarj ağı kurmak ve şarj hizmeti vermek isteyen şirket sayısı, Şubat ayında çıkarılan 4 yeni ruhsata rağmen; sonlandırılan lisanslar nedeniyle172’ye düştü. 15 Şubat 2024, 22 Şubat 2024 ve 29 Şubat 2024 tarihlerindeki toplantılarında 4 şirkete daha 49’ar yıllık şarj ağı işletmecisi lisansı veren Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun (EPDK) verilerine göre, ilk lisansın verildiği 26 Mayıs 2022 tarihinden bu yana Türkiye’de şarj ağı işletmeci lisansı alan şirket sayısı 172 oldu. Şarj hizmeti verecek olan şirketlerden 2022 yılında lisans alanların lisansları, lisans alma gereklilikleriyle ilgili değişiklik olmadığı sürece, 2071 yılına kadar; lisansı 2023’te onaylanan şirketlerin lisansları 2072 yılına kadar; lisansı 2024’te onaylanan şirketlerin lisansları ise 2073 yılına kadar şarj hizmeti verme iznine sahip olacaklar. 

Şarj ağı lisansları arasında henüz iptal edilen ya da askıya alınan lisans olmadı. Ancak sonlandırılan lisanslar oldu. Son bir ay içinde sonlandırılan 13 ruhsatla birlikte bugüne kadar şarj ağı işletmeci lisansı sonlandırılan şirket sayısı ise 15 oldu. Sonlandırma işlemleri marka değişikliği, birleşme, devir vb. nedenlerle gerçekleştirildi.

Kaynak: ENERJİ GÜNLÜĞÜ

Pomega Enerji Depolama Teknolojileri tarafından 7 Mart 2024 günü İstanbul’da düzenlenen “Pomega Enerji Depolama Günü” etkinliği ile enerji, endüstri, finans, e-ticaret, denizcilik ve telekomünikasyon gibi Türkiye enerji depolama ekosistemini oluşturan birçok sektör temsilcisi bir araya gelme fırsatı yakaladı.

Toplam 7 ayrı oturumda 26 ayrı sektör profesyonelinin konuşmacı olduğu panellerde, Şebeke Olmayan Yerlerde Elektrik Depolama, Vaka Çalışmaları: Dünya Örnekleri ve Türkiye Yansımaları, Depolamalı Güneş, Rüzgar Santralleri ve Mevzuat, Enerji Depolama Finansı (‘Finansman Yöntemleri’ ve ‘Gelir Modelleri’), Evsel Uygulamalar, Enerji Depolama Teknolojilerinin Yakın Geleceği başlıkları ele alındı.

Kaynak: YEŞİL EKONOMİ

Türkiye Petrolleri A.O. (TPAO) Trakya Bölge Müdürlüğü tarafından Edirne İli AR/TPO/K/F17-A nolu ruhsat alanında Uzunköprü ilçesi Muradiye Mahallesi sınırları içerisinde kalan bir noktada doğal gaz arama ve çıkarma faaliyeti planlanıyor. Projenin değeri yaklaşık 3,5 milyon lira olarak tahmin ediliyor. Proje kapsamında 26 bin metrekarelik alan içerisinde açılacak olan Çiftlikköy-1 adlı sondaj kuyusu vasıtası ile doğal gaz aranacak. Kuyu sondajında 1250 metre derinliğe kadar inilecek. Sondaj noktalarında çatlatma metodu uygulanmayacak. Alanda doğalgazın bulunması halinde çıkarma çalışmaları yürütülecek. Sondaj öncesi yapılan çalışmalar ışığında kuyudan günlük maksimum 100.000- 150.000 m3 üretim yapılabileceği tahmin ediliyor.

Kaynak: ENERJİ GÜNLÜĞÜ

Dicle Elektrik, müşteri odaklı ve kayıpsız, kesintisiz ve kaliteli enerji dağıtımı vizyonuyla Şanlıurfa bölgesindeki enerji altyapısını güçlendirmeye yönelik önemli yatırımlar gerçekleştirdiğini duyurdu. 2013 yılında özelleşme sürecinin başlamasından bu yana, şirketin Şanlıurfa için yaptığı toplam yatırım 6,7 milyar TL’yi aştı. Dağıtım şirketinin Şanlıurfa'daki enerji altyapısını daha da güçlendirme hedefi kapsamında, 2024 yılı için planlanan yatırım miktarı ise 3,5 Milyar TL’nin üzerindeydi. Bu yatırımlarla birlikte, Şanlıurfa'ya özelleşme dönemi boyunca yapılan toplam yatırım ise 10 milyar TL’yi aşacak.

Dağıtım bölgesindeki faaliyetlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın gözetiminde ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri ve Hizmet Kalitesi Yönetmelikleri çerçevesinde sürdüren Dicle Elektrik’in, özelleşme sonrası Şanlıurfa’da yaptığı yatırım miktarı 6,7 milyar TL’yi aştığı açıklandı. Şirket tarafından 2023 yılı içerisinde tamamlanan yaklaşık 2 Milyar TL'lik yatırımın ardından, 2024 yılı için 3,5 milyar TL'lik ek yatırımların planlandı. Kırsal ve şehir merkezlerinde yapılacak çalışmalar ile özelleştirme sonrası Şanlıurfa’nın elektrik alt yapı ve üst yapı çalışmalarına 10 milyar TL yatırım gerçekleştirilmiş olacak.

Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, 2023’te il genelinde planladıkları 119 yatırım projesini tamamladıklarını ifade ederek yatırımlardan 740 binden fazla abonelerinin olumlu yönde istifade ettiğini belirtti. Arvas, “Şanlıurfa’da gerçekleştirilen yatırımlar kapsamında 411 kilometre alçak ve 232 kilometre orta gerilim hattı tesis edildi. Yatırımlarla mevcut şebeke, 170.8 MVA gücündeki 231 yeni trafo ile eskisinden çok daha güçlü bir hale getirildi. Geride bıraktığımız 2023 yılında gerçekleştirilen yatırımların tutarı ise yaklaşık 2 milyar TL’yi buldu” dedi.

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yaklaşık 1,5 milyon aboneye elektrik dağıtım hizmeti sunan Çoruh Elektrik Dağıtım AŞ (Çoruh EDAŞ), 2023 yılı boyunca üstün performans sergileyen saha çalışanlarını ödüllendirdi. Müşteri memnuniyetini tüm operasyonlarının merkezinde konumlandıran Çoruh EDAŞ, 2023 yılında bu amaca en yüksek katkıyı sunan 112 çalışanını ödüllendirdi ve üstün başarı gösteren her bir çalışanı adına Koruncuk Vakfı’na bağışta bulunarak kız çocuklarının geleceğine ışık oldu.

Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize ve Trabzon olarak 5 il 61 ilçede elektrik dağıtım hizmeti sunan Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. (Çoruh EDAŞ), insan odaklı yatırımları kapsamında çalışanlarını ödüllendirmeye devam ediyor. Toplam 151 katılımcının yer aldığı ve seçilen 112 saha çalışanının ödüllendirildiği “2023 Yılı Performans Değerlendirme Toplantısı”na Yönetim Kurulu Üyeleri, Dağıtım Operasyonları Genel Müdürü, Şirket Müdürü ve bölge yöneticileri katıldı.

Avrupa Birliği'nde yer alan ve birliğin elektrik üretim kapasitesinin yüzde 60’ndan fazlasını temsil eden 10 ülke, 2035 yılına kadar veya daha erken bir tarihte fosil yakıt üretiminden çıkmayı taahhüt etti.

Beyond Fossil Fuels adlı sivil toplum kampanyası tarafından yayınlanan yeni bir analiz, Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Litvanya, Lüksemburg ve Hollanda’nın; Uluslararası Enerji Ajansı'nın Avrupa ülkelerinin Paris Anlaşması'nın 1,5°C hedefine uyum sağlamaları için belirlediği tarih olan 2035'e kadar veya daha erken bir tarihte enerji sistemlerini fosil yakıtlardan uzaklaştırmayı taahhüt ettiklerini ortaya koydu. Analizde henüz 3 AB üyesinin 2035 yılına kadar fosil yakıt kullanımından çıkmayı taahhüt etmediğine işarete edilerek, “Portekiz, Romanya ve İsveç’in de fosil yakıtlardan çıkma taahhüdünde bulunması halinde, AB elektrik sektörünün yüzde 70'inden fazlası 2035 yılına kadar fosil yakıtlardan çıkmış olacak” değerlendirmesine yer verildi.

Beyond Fosil Yakıtlar tarafından yayınlanan yeni analiz, Avusturya, Danimarka, Litvanya ve Lüksemburg'un Paris Anlaşması'nın 1,5°C hedefine uygun taahhütlerde bulunduğu sonucuna varıyor. Ancak Belçika, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya ve Hollanda'nın fosil yakıt kullanımını yenilenebilir enerjiyle değiştirme yönündeki taahhütleri yeterince açık değil.

Rapor özellikle, ulusların fosil yakıt kullanımını tamamen durdurması ve yerine olgun yenilenebilir enerji teknolojilerini koyması, uyumsuz ya da henüz fosil yakıtların tamamen ortadan kaldırılmasını garanti edecek kadar olgunlaşmamış enerji üretim teknolojilerinden kaçınması gerektiği konusunda uyarıyor.

Kaynak: RENEWECONOMY

Doğu Almanya’nın Saksonya-Anhalt, Saksonya, Berlin, Brandenburg, Mecklenburg-Batı Pomeranya ve Thüringen eyaletleri, yenilenebilir enerjiye dayalı hidrojen konusunda ortak bir girişim kurdu. Eyaletler tarafından yapılan ortak basın açıklamasında, “enerji geçişi ve iklim nötrlüğüne yönelik büyük potansiyelden tam olarak yararlanmak için” yakıt konusunda siyaseti, iş dünyasını ve bilimi yakın bir şekilde birbirine bağlamanın amaçlandığı ifade edildi.

Eyaletler, başlangıçta, yeşil hidrojen dağıtım şebekelerinin genişletilmesinin yanı sıra, bir hidrojen ekonomisi kurmaya yönelik düzenleyici çerçevenin iyileştirilmesi amacıyla tüm Alman eyaletleri arasında ilerleme sağlanmasını hedefliyorlar.

Saksonya-Anhalt’ın Enerji Bakanı Thomas Wünsc, “Altı eyalet tutarlı bir şekilde birlikte çalışırsa, Doğu Almanya, geleceğe yönelik işler, yeni değer yaratma ve enerji yoğun endüstrimizi iklim nötrlüğü yolunda güvence altına alma konusunda büyük fırsatlarla sürdürülebilir bir Alman hidrojen ekonomisinin çekirdeği haline gelebilir” dedi.

Kaynak: TEMİZ ENERJİ

Azerbaycan Hükümeti, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjinin toplam kurulu elektrik kapasitesi içindeki payını yüzde 30’a çıkartarak, Hazar-AB Yeşil Enerji Koridoru aracılığıyla Avrupa'ya ihraç etmek istiyor. WindEurope ve Azerbaycan Yenilenebilir Enerji Ajansı mutabakat anlaşması imzalayarak farklı alanda iş birliği yapmak üzere şu sözleri verdi:

• Rekabet kriterlerinin oluşturulması. Bu, yalnızca fiyatı değil, aynı zamanda biyolojik çeşitliliğin korunması, siber güvenlik ve istihdam yaratma gibi alanlarda katma değeri de dikkate alan niteliksel kriterlerin kullanımını içermiyor.

• Denizcilik mekansal planlamasının ve şebeke gelişiminin açık deniz rüzgar gelişimi için hayati önem taşıdığının anlaşılması.
• Yeni rüzgar santrallerinin verimli bir şekilde inşa edilmesini sağlamak için izin süreçlerinin basitleştirilmesi.
• Rüzgar enerjisi bileşenlerinin tedariki. Bu özellikle rüzgar enerjisi bileşenlerinin yerel ve Avrupa kaynaklarından teminine yönelik fırsatlar için geçerlidir.
• Rüzgar enerjisi dağıtımı ve elektrik şebekesi ara bağlantıları için en iyi uygulamaların ve bilgilerin paylaşılması.
• Elektrik akışını optimize etmek için Avrupalı elektrik alıcılarının Azerbaycan'da üretilen rüzgar enerjisine bağlanması.
• Hazar-AB Yeşil Enerji Koridoru'nun geliştirilmesi. Azerbaycan'dan Gürcistan, Romanya ve Macaristan'a kablo döşenerek Azeri elektrik şebekesini daha uzaktaki Avrupa şebekesine bağlayacak bir elektrik ara bağlantısının geliştirilmesi konusunda daha fazla iş birliği yapılacak.

Kaynak: WINDEUROPE

Suudi Arabistan’ın petrol şirketi Aramco mavi hidrojen üretimi için de kullanmak üzere ABD'li LNG girişimleriyle görüşmelerde bulunuyor.

Saudi Aramco, bölgedeki rakiplerinin de sektörde genişlediği bir dönemde küresel büyüme için yakıt arayışına girerken ABD’deki sıvılaştırılmış doğalgaz projeleri için şirketlerle görüşüyor. Aramco CEO'su Amin Nasser gazetecilere yaptığı açıklamada, dünyanın en büyük ham petrol ihracatçısının ABD ve diğer bölgelerdeki bir dizi kuruluşla görüşmeler yürüttüğünü söyledi. Nasser, şirketin uluslararası alanda LNG’ye odaklanacağını ve gaz üretimini mavi hidrojen ve enerji üretmek için Suudi Arabistan'da kullanmaya çalışacağını söyledi.

Aramco’nun bu hamlesi, Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi’nin kimyasallar ve gaz alanında büyük anlaşmalarla küresel varlığını arttırmaya çalıştığı bir döneme denk geliyor.

Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar da hedef ararken LNG ihracat kapasitelerini genişletmek için on milyarlarca dolar yatırıyor. Bu, daha temiz yanan gaza ihtiyaç duyulacağına dair bir plan olsa da Uluslararası Enerji Ajansı gibi diğerleri görünümün o kadar da cazip olmadığını ifade ediyor. Aramco’nun ABD'ye yaklaşımı, Amerika'nın LNG ihracatı için yeni izinleri onaylamaya ara verdiği ve bu durumun 2020’lerin sonlarında önerilen projeleri geciktirme tehdidinde bulunduğu bir dönemde geldi. Ancak şirket birkaç yıldır LNG operasyonları kurmaya çalışıyordu. Geçen yıl MidOcean Energy’den 500 milyon dolar karşılığında hisse satın alarak sektöre giren şirket, Avustralya'da varlık sahibi olacak.

Kaynak: BLOOMBERGHT

Temiz Enerjideki Artış 2023’te Küresel Emisyon Artışını Sınırladı

Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) yeni verilerine göre, temiz enerjideki artış 2023’te küresel emisyon artışını sınırladı. Temiz enerji teknolojileri olmasaydı, karbon emisyonlarındaki artışın son beş yılda üç kat daha yüksek olacağı tahmin ediliyor.

Analizlere göre, 2023 yılında karbon emisyonları, önceki yılki 490 milyon tonluk artışa kıyasla 410 milyon ton veya yüzde 1,1 oranında artış göstererek 37,4 milyar tonluk rekor seviyeye ulaştı. Bazı ekonomilerde yaşanan aşırı kuraklık nedeniyle hidroenerjide yaşanan eksiklik, ülkelerin bu boşluğu doldurmak için fosil yakıtlara daha fazla bağımlı hale gelmesine neden oldu. Özellikle Çin, ABD ve diğer bazı ülkelerde, 2023 yılında emisyonlarda yüzde 40'tan fazla bir artış yaşandı.

Raporun tamamına BURADAN ulaşabilirsiniz.