Türkiye
Akıllı Şebekeler Vizyon ve Strateji Geliştirme Projesi
Proje
Yürütücüsü: Başkent Elektrik Dağıtım AŞ
Proje
Paydaşları: Akdeniz, ADM, AYEDAŞ, Başkent, Boğaziçi, Çamlıbel, GDZ ve
Toroslar Elektrik Dağıtım Şirketleri
Proje Web Adresi: https://www.akillisebekelerturkiye.org/
Ülkemizde, ağırlıklı olarak II. Uygulama Dönemi ile birlikte başlayan akıllı şebeke sistemleri kurulum ve yaygınlaştırma projelerinin yanı sıra; 2014 yılı sonrasında yoğunlaşan Ar-Ge faaliyetleri kapsamında; gelişmiş ölçüm altyapıları, talep tarafı yönetimi, akıllı sayaçlar, haberleşme gibi konularda pilot projelere başlanmıştır. Akıllı şebekelerin gelişiminde farklı ülkelerde de izlenen bu yaklaşım, yeni teknolojilerin getirdiği kazanımların somut sistemler üzerinden irdelenebilmesi açısından önemlidir.
TAŞ’2023 kapsamında akıllı şebeke ile alakalı yapılması gereken öncelikli çalışmalar ortaya çıkartılarak, dağıtım şirketlerine akıllı şebeke vizyonu ile kısa ve orta dönemde yol haritası sunulması hedeflenmiştir.
TAŞ’2023 projesindeki çalışmalarda akıllı şebekelere ilişkin konular teknik bileşenler ile gruplandırılmıştır. Gruplar Akıllı Şebeke Yönetimi, Akıllı Gömülü Sistemler, Akıllı Piyasa ve Müşteriler, Ortak akıllı bileşenler ana başlıklar altında incelenmiştir.
Akıllı Şebeke Yönetimi
• Gelişmiş şebeke izleme kontrol ve yönetim sistemleri
• Varlık yönetimi ve coğrafi bilgi sistemleri (CBS)
Akıllı Gömülü Sistemler
• Dağıtık üretim entegrasyonu ve depolama
• Elektrikli araçlar (EV)
Akıllı Piyasa ve Müşteriler
• Akıllı sayaç altyapıları ve müşteriler
Ortak Akıllı Bileşenler
• Akıllı şebeke şirket vizyon ve stratejisi
• Siber güvenlik
• Haberleşme altyapıları
• Kurumsal uygulama entegrasyonu
• BT altyapıları ve veri analitiği
Çalışmalar; başlangıç toplantısı, proje yönetiminin kararlaştırılması ve teknik bileşenler için genel bakış çalıştaylarını içeren “Başlangıç Toplantısı ve Çalışmaları” fazı ile başlamıştır. Mevcut durum analizleri kapsamında, sektörde faaliyet gösteren 21 elektrik dağıtım şirketinin akıllı şebeke sistemlerini uygulama kapsamları, işlevsellikleri ve yaygınlaştırma seviyeleri incelenmiştir. Ardından akıllı şebeke sistemlerinin iş süreçlerine, insan kaynağına ve şirket organizasyonlarına uyumuna ilişkin bütünsel (holistik) bir değerlendirme çalışması yapılmıştır. Mevcut durum değerlendirme çalışmalarında temel olarak anket çalışması kullanılmıştır. Buna ek olarak elektrik dağıtım şirketleri ile gerçekleştirilen çalıştaylar, belirlenen Ar-Ge projelerinin çıktıları, şirketlerden ve kamusal platformlardan toplanan diğer bilgiler ve sektör uygulamalarına ilişkin danışman değerlendirmeleri gibi pek çok bilgi kaynağı değerlendirme çalışmalarına dahil edilmiştir. Uluslararası örnek ve güncel teknoloji analizleri çalışmalarında, öncelikle örnek ülkelerin mevzuat, fayda-maliyet ve akıllı şebeke yol haritası çalışmaları incelenmiş, akıllı şebeke ile ilgili Ar-Ge ve pilot projeleri tetkik edilmiştir. Ayrıca akıllı şebeke bileşeni olan tedarikçi firmaların ürün/çözüm geliştirme stratejilerini ve kısa/orta dönem teknoloji geliştirme yol haritalarını anlamak amacıyla çalıştaylar düzenlenmiştir.
Vizyon, Strateji ve Hedef Yapılarının Belirlenmesi kapsamında yapılan çalışmalar ile Türkiye akıllı şebeke 2035 vizyonu belirlenmiştir. Üretim, iletim ve dağıtım alanlarında öngörülen gelişmeler ile birlikte, akıllı şebeke özelinde yatırım yapılması/geliştirilmesi önerilen konulara çalışma içerisinde yer verilmiştir. Projenin son fazlarında ise mevcut durum analizleri göz önünde bulundurularak dağıtım şirketlerinin akıllı şebekeler kısa ve orta dönem yol haritası oluşturulmuştur.